Kat Mülkiyeti Kanunu ve yerleşmiş Yargıtay kararları uyarınca ortak alanlara yapılan plan ve projeye aykırı yapılar hukuk düzenince korunmamaktadır. Kural olarak projede bulunmayan yeni bir yapının inşaası için kat maliklerince oybirliği ile karar alınmalıdır. Aksi halde müdahalenin men’i davası ile karşılaşılması ve projeye aykırı yapıların yıkılması söz konusu olacaktır. Yönetimlerin bu tür durumlarda daha sonra ihtilafların yaşanmaması açısından kat mülkiyeti konusunda uzman bir avukata danışarak hareket etmeleri uygun olacaktır.
Aşağıda ortak alanlarda projeye aykırı ve usulüne uygun karar alınmaksızın gerçekleştirilen uygulamalar ile ilgili örnek kararlar yer almaktadır;
Yargıtay 18. H.D. 2002/2313 E. 2002/4599K. tarihli kararında projeye aykırı inşaatların oybirliği ile yapılması şartına değinilmiştir.
“Kat Mülkiyeti Yasası hükümlerine tabi bir yapıda, projeye aykırı herhangi bir inşaatın yapılması 19.madde uyarınca tüm kat maliklerinin rızasını gerektirir. Anılan yasanın 44. maddesi hükmüne göre de ana yapıda mevcut çekme kat yerine tam kat yapılması için kat malikleri kurulunun buna oybirliğiyle karar vermesi gerekir.”
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2011/18-563 E. 2011/733 K. sayılı kararında kat maliklerinden birinin kendi otopark alanının kullanımı için bir başka kat malikine noterden muvafakatname vermesinin dahi projeye aykırı yapı veya kullanım ile ilgili müdahalenin men’i ve kal davası açma hakkını ortadan kaldırmayacağına karar vermiştir.
“…davacının, kamu düzenine ilişkin olup, salt kendi iradesi ile diğer kat maliklerinin kullanım hakkını ortadan kaldıramayacağı ve üzerinde serbestçe tasarruf etme hakkının bulunmadığı bir konuda, verdiği muvafakat geçerli olmayıp, davalıya diğer kat maliklerinin de ortak yeri kullanmalarını önleyecek şekilde tasarrufta bulunma olanağı vermez. Bu nedenle davacı da bu geçersiz sözleşmeyle bağlı olmaksızın diğer kat malikleri gibi dava açarak, mevzuata aykırı kullanımın önlenmesini isteme hakkına sahiptir.”
Yukarıda mevcut kararlarda görüldüğü üzere kat maliklerinin ve toplu yapı yönetimlerinin hukuka uygun bir şekilde karar alarak ve projeyi tadil ederek gerçekleştirmedikleri eklenti ve yapılar hukuk düzenince korunmamakta, kat maliklerinden herhangi birinin talebi üzerine tereddütsüz yıkılarak eski haline getirilmektedir. Bu durum tüm maliklere yük getirmekte, toplu yapı yönetimlerinin bu tür zararlara sebep olmamak için hukuka uygun davranmak sorumluluğu bulunmaktadır.